
Ptyas thường được gọi là nuôi rắn chuột cống phương đông, rắn hổ Ấn Độ, hoặc dhaman. Là một loài rắn colubrid phổ biến được tìm thấy ở các vùng của Nam và Đông Nam Á. Dhamans là loài rắn lớn, dài tới 2 m và đôi khi dài tới 3 m. Màu sắc của chúng thay đổi từ nâu nhạt ở các vùng khô hạn đến gần đen ở các vùng rừng ẩm. Dhamans là loài hoạt động ban ngày, bán thực vật, không có nọc độc và di chuyển nhanh. Dhamans ăn nhiều loại con mồi và thường được tìm thấy ở các khu vực đô thị, nơi loài gặm nhấm phát triển mạnh.
Những con dhamans trưởng thành có ít kẻ thù tự nhiên ngoài rắn hổ mang chúa. Con non sợ chim săn mồi, loài bò sát lớn hơn và động vật có vú cỡ trung bình. Họ cảnh giác, phản ứng nhanh và di chuyển nhanh.
Dhamans và các loài thuộc giống có liên quan bị con người săn lùng ráo riết ở một số khu vực thuộc phạm vi của chúng để lấy da và thịt. Các quy định về thu hoạch và thương mại tồn tại ở Trung Quốc và Indonesia nhưng những quy định này thường bị bỏ qua.
Rắn ráo có nhiều loại, mỗi vùng miền gọi một tên khác nhau. Nuôi rắn ráo chuẩn theo kỹ thuật chăn nuôi sẽ đem lại hiệu quả kinh tế cao, làm giàu trong chăn nuôi, sản xuất…
Mục lục
Đặc điểm của rắn
Chiều dài trung bình của rắn hổ mang là 13 feet. Nếu bị đe dọa, rắn hổ mang chúa có thể tự nâng mình lên tới 1/3 tổng chiều dài. Trong một số trường hợp, điều này có thể làm cho nó. Cao hơn một người đàn ông bình thường. Nếu rắn hổ mang chúa cảm thấy bị đe dọa. Nó sẽ lùi lại phía sau, kéo phẳng phần xương sườn của cổ thành một chiếc mũ trùm đầu và phát ra những tiếng rít the thé.
Rắn hổ mang có tuyến nước bọt chuyên biệt nằm sau mắt tiết ra nọc độc. Khi bị rắn cắn, nọc độc truyền qua nanh và vào vết thương. Rắn hổ mang Ấn Độ có họa tiết đốm mắt nằm trên mui xe. Có tác dụng cảnh báo những kẻ săn mồi. Để giúp việc nuốt con mồi dễ dàng hơn. Hàm của rắn hổ mang gồm hai xương độc lập được gắn lỏng lẻo. Vào hộp sọ của nó. Cho phép rắn có thể nuốt một con vật dày hơn đầu của chính nó.
Đây không phải là loài rắn độc, nguy hiểm mà có nhiều công dụng trong y học. Nhất là sản xuất thuốc chữa bệnh nên loài hổ dện này đang được bán. Trên trị trường với mức giá bình quân 450.000 đồng/kg.
Rắn hổ râu có dễ nuôi không?
Loài rắn này khá là dễ nuôi, lại ít bệnh tật, tuy nhiên phải hết sức lưu ý đến môi trường sống của rắn. Phải tạo độ ẩm phù hợp (độ ẩm tốt nhất từ 50-60%). Xây dựng chuồng không quá chật và lót cát hoặc đất khô. Sau đó, hằng ngày phải kiểm tra độ ẩm, nhất là khi rắn lột xác nhằm phòng tránh các bệnh cho rắn..”, ông Vân cho biết thêm.
Được biết, đến thời kì giao phối ông đã ghép 3 con cái vào một ô chuồng chứa một con đực. Thời gian giao phối khoảng trong 2 tháng, mỗi 1 lần thì rắn mẹ đẻ được từ 15-18 quả, tỷ lệ trứng nở thành công đạt hơn 90%. Sau đó, tiến hành ấp thêm khoảng 85-90 ngày sẽ nở thành con rắn con.
Qua khoảng 2-3 năm thì có thể xuất bán được một con rắn trưởng thành với giá từ 600.000 đồng đến 700.000 đồng/kg. Còn giá của một quả trứng rắn sẽ có giá khoảng 70.000 đồng đến 100.000 đồng/quả. Ngoài việc bán trứng, nhiều bạn hàng đã đặt mua rắn giống, tuy nhiên hiện tại trang trại rắn của ông Vân đã “cháy hàng” vì không đủ rắn giống để cung ứng cho thị trường. Với giá thị trường từ 1 đến 1, 5 triệu đồng/con rắn trưởng thành, thì gia đình ông Vân đã “bỏ túi” hàng trăm triệu đồng mỗi năm.
Kỹ thuật nuôi rắn hổ hèo
Chuông nuôi
– Chuồng nuôi rắn có nhiều dạng, chuồng xi măng hoặc chuồng lưới.
– Diện tích chuồng nuôi: 2m x 1m x 1,2m (Dài X Rộng X Cao).
– Cửa chuồng làm ngang bên hông để tiện vệ sinh.
– Bên trong chuồng có vỉ tre để rắn nằm, mặt trên của chuồng lợp bằng lưới sắt nhỏ để tạo sự thoáng mát, sạch và êm để rắn nghỉ ngơi.
– Đáy chuồng tráng một lớp xi măng mỏng, sau đó đắp lên một lớp đất khoảng 2cm
– Chuồng rắn có thể đặt ở vị trí đầu nhà nơi có mái che hoặc tận dụng các gian nhà trống để nuôi, chỗ đặt chuồng phải đảm bảo thông thoáng, sạch sẽ, chống gió lạnh thổi vào. Mỗi chuồng có thể nuôi được 50 con rắn.
– Theo kinh nghiệm nhiều năm trong chăn nuôi rắn, loài rắn rất dễ gần nếu như đã quen hơi với người nuôi. Đặc biệt khi cho rắn ăn phải mang đủ các thiết bị phòng hộ như: kính, găng tay, ủng cao su và nhất là không uống rượu trước khi vào chuồng rắn tránh bị lạ hơi gây sự phản ứng của rắn.
– Trước đây, việc cho rắn ăn là đưa mồi vào chuồng một lúc, không kiểm tra được khẩu phần ăn của từng con nên dễ xảy ra tình trạng dư thừa thức ăn gây tốn kém và lãng phí. Điều này làm rắn chán ăn và gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng rắn, rắn trưởng thành không đồng đều.
– Trong quá trình nuôi, phải thường xuyên phân loại rắn, phát hiện kịp thời và cách ly rắn bệnh để điều trị, ngăn ngừa dịch bệnh cho rắn, tránh thất thoát trong quá trình chăn nuôi.
Thức ăn
– Rắn là loài động vật hoang dã mới được thuần hóa, sức đề kháng cao, ít dịch bệnh, có khả năng thích ứng với điều kiện nuôi dưỡng. Chúng rất kỹ tính, thức ăn chính của chúng là cóc, nhái … và chúng ăn rất sạch, con mồi phải còn sống. Hơn nữa, rắn chỉ ăn khoảng 2-3 lần trong 1 tuần.
– Thức ăn của rắn non chủ yếu là ếch, nhái nhỏ, cá, tép…Cứ 3-5 ngày lại cho rắn ăn một lần, số lượng thức ăn tăng dần theo tuổi.
– Thức ăn của rắn trưởng thành chủ yếu là chuột, cóc, ếch, nhái…Rắn bắt mồi bằng cách đớp, ngoạm, răng cong vào trong nhờ cấu tạo của xương hàm mở rộng nên có thể nuốt được những con mồi lớn.
– Thức ăn cho rắn không được cho vào tràn lan như trước, mà phải đựng vào trong thùng để khi đói rắn có thể vào ăn, những thức ăn thừa sẽ không bị rơi vãi ra ngoài làm bẩn chuồng rắn.
Nước uống
tốt nhất nên cung cấp đầy đủ nước sạch và mát cho rắn uống và tắm tự do. Trong chuồng cần đặt vật chứa nước cho rắn tắm và uống, phải thay nước hàng ngày. Nên đặt bóng đèn trong chuồng rắn, nhằn tạo cho rắn thích nghi với ánh sáng và tạo nhiệt độ ấm cho rắn (nếu vào mùa đông).
Kỹ thuật nuôi rắn ráo sinh sản
Việc chọn giống rắn làm bố mẹ rất quan trọng và ảnh hưởng lớn đến chất lượng con rắn sau này.
Chọn và chăm sóc rắn sinh sản
– Chọn rắn đực, rắn cái làm giống phải dựa trên ngoại hình, rắn từ khi sinh ra đến trưởng thành không có lần nào bị nhiễm bệnh. Trong quá trình nuôi, rắn chóng lớn, da rắn mượt, thân hình dài cân đối.
– Rắn đực và rắn cái phải khác dòng để khi lai tạo tránh nhiễm trùng huyết.
– Quá trình sinh trưởng phát triển của rắn phải trải qua những lần lột da. Đối với loài rắn Long Thừa, thời gian rắn thay da khoảng 15-20 ngày và tiếp tục thay da trong suốt quá trình rắn lớn, một con rắn cái từ lúc nở đến lúc sinh sản từ 9-10 tháng tuổi. Sau khi thay da nếu được cung cấp thức ăn đầy đủ, chăm sóc nuôi dưỡng tốt, tốc độ tăng trưởng của rắn có thể tăng nhanh hơn 2-3 lần.
– Bên cạnh việc chọn lựa rắn giống thì vấn đề đảm bảo tỷ lệ trứng rắn nở cao cũng cần được quan tâm. Để đảm bảo tỷ lệ trứng nở cao chúng ta có thể nuôi ghép 2 con rắn đực với 10 con rắn cái.
– Thời gian rắn đẻ sau khi phối giống khoảng 30 đến 35 ngày. Một con cái có thể đẻ từ 12 – 21 trứng.
Kỹ thuật ấp trứng
– Dụng cụ ấp trứng rắn của nông dân hiện nay rất đơn giản (một cái lu). Lấy đất có độ ẩm 25-30 độ bỏ vào ½ lu, sau đó xử lý thật chặt, tiếp theo rãi thêm 01 lớp cát trải mỏng rồi bỏ trứng rắn vào. Dùng bao diêm hoặc vải bịt miệng lu lại, khoảng 75 ngày sau rắn tự nở.
– Trong điều kiện chăn nuôi, khi ấp trứng cần kiểm tra trứng vài lần. Nếu thấy các quả trứng to đều, trắng. Khô ráo là trứng tốt. Những quả vỏ xỉn vàng là trứng hỏng phải loại bỏ ngay.
Kỹ thuật nuôi rắn con
– Rắn con mới nở thả vào chuồng cho uống nước khoảng 7 ngày sau rắn thay da. Khi rắn thay da thả nhái nhỏ vào để rắn ăn, trung bình 50 con rắn con 01 tháng tuổi mỗi ngày ăn khoảng 0,5kg nhái con.
– Rắn con để nuôi hiện có giá từ 50.000- 70.000đ/01con. Rắn 8 tháng tuổi có trọng lượng từ 1,2kg trở lên thì mới đẻ nhiều trứng.
Quản lý chăm sóc, phòng trị bệnh
– Công việc quản lý vệ sinh chuồng trại cũng là yếu tố quyết định đến kết quả nuôi. Nếu quản lý không tốt dễ dẫn đến thiệt hại. Thường ngày phải dọn phân trong chuồng. Số phân hàng ngày thải ra không nhiều, phân thường khô, ít mùi hôi.
– Rắn là động vật hoang dã, ít bị bệnh. Tuy nhiên, biện pháp phòng bệnh tổng hợp cho rắn là biện pháp tốt nhất: chăm sóc nuôi dưỡng tốt, ăn uống sạch sẽ. Thức ăn đảm bảo thành phần và giá trị dinh dưỡng. Chuồng trại luôn sạch sẽ, không lầy lội, không nóng quá. Lạnh quá, không có mùi lạ, tránh ruồi nhặng và các loại côn trùng khác. Gây hại cho rắn.
Rắn Long Thừa là loài rắn ít bị bệnh hơn các loài rắn khác. Song trong quá trình nuôi đôi lúc rắn cũng bị bệnh tiêu chảy.
→ Khi rắn bị tiêu chảy, cách nhận biết như sau:
Hàng ngày dọn vệ sinh chuồng cho rắn. Khi quan sát thấy số lượng phần ăn của rắn giảm. Có hiện thượng phân hôi, nhão đó là bệnh tiêu chảy.

Điều trị bệnh này ta áp dụng biện pháp sau
Cho rắn ăn ít lại và cho uống men tiêu hóa chống tiêu chảy. Hàng ngày, quét dọn đáy chuồng, rửa máng nước. Loại bỏ phần thức ăn thừa. Đồng thời phải đảm bảo chế độ và số lượng thức ăn theo nhu cầu của rắn trong từng thời kỳ (dựa theo trọng lượng của rắn).
Nguồn: Kythuatnuoitrong.edu.vn