Cơ cấu ngành nông nghiệp rất chú trọng đến việc chăn nuôi gia cầm. Việc này góp phần đáp ứng nhu cầu thực phẩm ngày càng tăng cao của người tiêu dùng.
Tuy nhiên, bất kể việc làm gì cũng có khó khăn và việc chăn nuôi cũng như thế. Điển hình một số như việc chăn nuôi thiếu liên kết, mang tính tự phát. Từ đó dẫn đến dịch bệnh thường xuyên và chưa dùng kháng sinh cho vật nuôi đúng cách. Ngoài ra, chất lượng thực phẩm đảm bảo an toàn và giá thành đầu ra bấp bênh. Tất cả những việc đó khiến cho ngành chăn nuôi ngày càng bị giảm hiệu quả.
Vì vậy, để nâng cao hiệu quả trong chăn nuôi gia cầm, người chăn nuôi cần chủ động áp dụng phương thức chăn nuôi đảm bảo an toàn sinh học.
Mục lục
Về chuồng trại
Quy hoạch, thiết kế phù hợp với điều kiện từng vùng sinh thái. Từng đối tượng và giai đoạn vật nuôi đảm bảo cho vật nuôi sinh trưởng, sinh sản tốt. Thuận lợi cho quản lý và thực hiện các giải pháp an toàn sinh học. Nhất thiết phải có hệ thống xử lý chất thải. Không xả thải trực tiếp ra môi trường. Với thuỷ cầm có thể có chuồng trại để nuôi công nghiệp hoặc chuồng trại kết hợp với ao hồ,… thì cần có giải pháp quản lý. Kiểm soát đàn tránh bị lây nhiễm bệnh từ môi trường hoặc vật nuôi khác. Đặc biệt là bệnh cúm gia cầm.
Chủ động chất lượng con giống
Lựa chọn giống năng suất, chất lượng cao, phù hợp với lợi thế từng vùng, từng địa phương và thị hiếu của người tiêu dùng. Mua giống ở những cơ sở uy tín, đảm bảo chất lượng, được cấp phép sản xuất, có lý lịch con giống, đã được tiêm phòng vacxin theo yêu cầu Thú y và được cơ quan Thú y cấp giấy chứng nhận kiểm dịch.
Tùy thuộc vào mục đích chăn nuôi, điều kiện kinh tế của gia đình mà lựa chọn con giống cho phù hợp. Nuôi với mục đích sinh sản, người chăn nuôi có thể lựa chọn một số giống gà như Isa Brown, Ai cập, Hyline Brown, Goldline,… giống vịt siêu trứng TC,.. Nuôi thương phẩm nên chọn giống gà như Lương Phượng, giống nội như Đông Tảo, Ri, con lai giữa gà trống nội (Mía, Đông Tảo, Ri, Chọi,..) với gà mái ngoại lông màu, giống vịt như Bầu cánh trắng, Super Meat,..
Về thức ăn và nước uống
Chủ động cung cấp nguồn thức ăn chăn nuôi đảm bảo chất lượng, dinh dưỡng, phù hợp với từng lứa tuổi của gia cầm. Có thể tận dụng nguồn nguyên liệu sẵn có tại địa phương kết hợp với thức ăn công nghiệp để giảm bớt chi phí. Không sử dụng các chất cấm để kích thích tăng trưởng như clenbuterol, salbutamol, raptopamine,.. kháng sinh trong danh mục cấm. Sử dụng kháng sinh điều trị theo nguyên tắc 4 đúng (đúng thuốc, đúng liều, đúng thời gian, đúng cách) để đạt được hiệu quả điều trị cao nhất. Tuyệt đối tuân thủ thời gian ngừng sử dụng thuốc trước khi giết thịt đúng theo hướng dẫn trên nhãn chai hoặc bao bì.
Cung cấp đủ nước uống sạch và bổ sung thêm các loại Vitamin, khoáng chất, men tiêu hóa. Việc này nhằm để nâng cao khả năng phòng chống dịch bệnh cho gia cầm.
Đảm bảo các biện pháp cách ly và vệ sinh sát trùng
Nếu nuôi gia cầm thương phẩm
Nên áp dụng phương thức nuôi “cùng vào cùng ra”. Đưa gia cầm vào nuôi cùng một giống, cùng lứa và xuất ra cùng đợt để có điều kiện trống chuồng. Ngoài ra còn giúp cách ly cắt đứt nguồn bệnh. Thời gian để trống chuồng tối thiểu là 15 ngày.
Đối với hình thức nuôi tổng hợp
Nên bố trí các khu chăn nuôi riêng cho từng loại gia cầm, từng giống gia cầm. Không nuôi chung nhiều lứa tuổi, nhiều loại gia cầm trong một khu chuồng nuôi và sân chơi. Việc này nhằm giảm sự lây nhiễm chéo giữa các con nuôi.
Khi nhập giống mới phải có khu nuôi cách ly theo dõi ít nhất 10 – 15 ngày đầu. Trong thời gian này nếu thấy đàn gia cầm hoàn toàn khỏe mạnh mới nhập vào khu chăn nuôi chung.
Cổng ra vào khu vực chăn nuôi phải có hố khử trùng được thay thường xuyên hàng ngày. Xe và người ra vào khu chăn nuôi phải đi qua hố khử trùng và phun khử trùng. Phải có khu vực riêng để xử lý gia cầm ốm, chết. Khu xử lý chất thải chăn nuôi ở cuối trại chăn nuôi và có địa thế thấp nhất.
Hàng ngày vệ sinh sạch sẽ máng ăn, máng uống, dụng cụ chăn nuôi, chuồng nuôi. Thay chất độn chuồng bị ẩm ướt. Định kỳ vệ sinh sát trùng khu vực chăn nuôi bằng vôi bột hoặc thuốc sát trùng như Iotdine 10%, Virkon, Bencocid,.. (1 tuần/lần đối với vùng không có dịch, 1- 2 ngày/lần đối với vùng đang có dịch).
Sau mỗi đợt nuôi thu gom chất độn chuồng đưa vào hố ủ có vôi bột, khơi thông cống rãnh, cọ rửa nền chuồng, máng ăn, máng uống, dụng cụ chăn nuôi, quét vôi tường, nền chuồng, rắc vôi bột (40 kg/1000 m2) xung quanh chuồng nuôi, hệ thống cống rãnh, vườn chăn thả và phun thuốc sát trùng toàn bộ chuồng nuôi, dụng cụ chăn nuôi, chất độn chuồng, vườn chăn thả trước khi nuôi mới.
Chăm sóc nuôi dưỡng
Đối với gia cầm giai đoạn “úm” là rất quan trọng (giai đoạn “úm”: tính từ khi gia cầm nở đến khoảng 15-20 ngày). Vì vậy cần có chế độ chăm sóc nuôi dưỡng đặc biệt.
Về nhiệt độ
Phải đủ ấm. Trong 3 ngày đầu nhiệt độ trong quây từ 30-350C. Những ngày sau nhiệt độ giảm mỗi ngày 10C cho đến khi nhiệt độ đạt 20-250C. Hoặc có thể quan sát sự phân tán đàn gia cầm trong quây để điều chỉnh nhiệt độ cho phù hợp.
Về ăn, uống
Cho gia cầm ăn hỗn hợp đầy đủ chất dinh dưỡng: phù hợp với từng giai đoạn, lứa tuổi của từng đối tượng và phương thức, mục đích chăn nuôi gia cầm nuôi.
– Sau 2 tuần nếu thời tiết ấm có thể thả gia cầm ra vườn, ra ao (nếu nuôi theo hình thức chăn thả) có hàng rào bao quanh. Cung cấp đầy đủ nước sạch và thức ăn tinh cho đàn gia cầm.
– Nếu nuôi gia cầm sinh sản thì nhặt trứng ít nhất ngày 2 lần, bảo quản trứng nơi thoáng mát, khô ráo, sạch sẽ
– Hàng ngày vệ sinh sát trùng máng ăn, máng uống sạch sẽ.
– Trước khi vào khu vực nuôi gia cầm người chăn nuôi phải rửa tay chân sạch sẽ và mặc quần áo bảo hộ.
Về công tác quản lý dịch bệnh
Tiêm phòng đầy đủ vacxin cho đàn gia cầm theo lịch hướng dẫn của cơ quan thú y. Với gà cần phòng đầy đủ một số bệnh như Cúm gia cầm, Newcastle, Gumboro, Marek, Đậu, Tụ huyết trùng. Với vịt thì cần phòng đầy đủ một số bệnh như: Dịch tả; viêm gan ngan, vịt,..
Có biện pháp kỹ thuật xử lý môi trường chăn nuôi như làm đệm lót sinh học. Sử dụng các chế phẩm sinh học, men vi sinh trộn vào thức ăn hoặc phun trực tiếp lên nền chuồng.
Hàng ngày theo dõi sức khỏe gia cầm. Điều này giúp phát hiện sớm vật nuôi có biểu hiện bất thường để cách ly, điều trị. Khi có vật nuôi bị ốm, chết hàng loạt, khó kiểm soát, cần báo ngay cho thú y địa phương để được hướng dẫn xử lý kịp thời.
Mặt khác, để chăn nuôi gia cầm có hiệu quả và bền vững thì bên cạnh việc thực hiện tốt phương thức chăn nuôi an toàn sinh học. Người chăn nuôi cần theo dõi chặt chẽ. Ngoài ra phải nắm bắt thông tin thị trường. Hình thành mối liên kết tổ chức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Thành lập nhóm chăn nuôi, các tổ hợp tác chăn nuôi, hợp tác xã ngành hàng,.. Thuận lợi cho việc trao đổi kỹ thuật, mua bán các vật tư đầu vào, tiêu thụ sản phẩm đầu ra.
Thực hiện “5 không”
– Không chăn thả rông gia cầm;
– Không mua, bán gia cầm bị bệnh;
– Không ăn thịt gia cầm bị bệnh hoặc không rõ nguồn gốc;
– Không giấu dịch;
– Không vứt xác gia cầm bừa bãi.
Nguồn: khuyennongninhbinh.gov.vn
