Bất chấp đại dịch, Anh sẽ vẫn là thị trường xuất khẩu cá tra duy nhất của Việt Nam đạt mức tăng trưởng dương trong 9 tháng liên tiếp vào năm 2020.
Theo số liệu của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (Vasep), đến tháng 11/2020, tổng giá trị xuất khẩu cá sang thị trường Anh đạt 60,15 triệu USD; tăng hơn 48% so với cùng kỳ năm 2019. Đến năm 2020, tổng giá trị xuất khẩu cá của thị trường này sẽ tăng hơn 50% so với năm 2019.
Do đó, đến năm 2020, Anh sẽ là thị trường xuất khẩu cá da trơn duy nhất tăng trưởng dương trong 9 tháng liên tiếp. Với giá trị xuất khẩu này; ngay cả khi vẫn nằm trong khối EU; Anh đã vượt Hà Lan trở thành nước nhập khẩu cá tra Việt Nam lớn nhất. Trong 5 năm qua, Anh là một trong 5 thị trường nhập khẩu cá tra Việt Nam lớn nhất của EU.
Theo số liệu của Trung tâm Thương mại Quốc tế ITC; trong 8 tháng đầu năm 2020; 91% tổng lượng nhập khẩu cá da trơn vào Anh và 90% tổng giá trị sẽ đến từ Việt Nam. Ngoài nhập khẩu trực tiếp từ Việt Nam; Anh còn nhập khẩu sản phẩm này qua Đức, Indonesia, Hà Lan và Thái Lan. Tuy nhiên, xu hướng năm 2020, Anh đã nâng dần nhập khẩu lượng cá tra đông lạnh trực tiếp từ Việt Nam; thay vì nhập qua một số cảng hay các thị trường trung gian tại EU như những năm trước đó.
Mục lục
Thay đổi xu hướng tiêu dùng
Theo đánh giá của Bộ Công Thương; Covid-19 đã làm thay đổi xu hướng tiêu dùng và nhập khẩu của Anh. Người tiêu dùng hướng tới những sản phẩm thủy sản dễ tiêu thụ ở nhà; dễ bảo quản, chế biến; tiện dụng và có mức giá trung bình thấp.
Trong đó, Việt Nam là nhà cung cấp cá tra hàng đầu của Anh nhờ lợi thế mức giá phù hợp và quy trình chế biến của nhiều doanh nghiệp Việt Nam được thị trường EU và Anh chấp nhận. 11 tháng đầu năm nay, giá cá tra nhập khẩu trung bình của Anh cũng tương đối ổn định; dao động 2,98-3,98 USD một kg. Theo bà Tạ Hà, Chuyên gia thị trường cá tra của Vasep; đây là mức giá tương đối khả quan trong nửa đầu năm 2020.
UKVFTA có hiệu lực từ ngày 31/12/2020; bên cạnh những ưu đãi về thuế quan; Hiệp định này cũng đặt ra yêu cầu về cam kết minh bạch tiêu chuẩn chất lượng hàng hoá của 2 nước. Bà Tạ Hà khuyến nghị; các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra cần lưu ý các thông tin trên để hoạt động xuất nhập khẩu trong thời gian tới được thông suốt cũng như nắm bắt những ưu đãi mà UKVFTA mang lại. Cũng theo chuyên gia này; nếu kim ngạch xuất khẩu lạc quan tiếp tục duy trì trong các quý tới thì tăng trưởng xuất khẩu cá tra sang Anh năm nau có thể hơn 10%.
Triển vọng
Ngoài Anh, nhu cầu tiêu thụ cá tra cũng tăng mạnh tại nhiều thị trường mới như Mỹ Latinh; Nam Á và Trung Đông. Thu nhập cũng như tốc độ đô thị hóa tăng nhanh và ngành khai thác thủy sản trì trệ tại những thị trường mới nổi này chính là nguyên nhân khiến những sản phẩm cá nuôi, giá rẻ như cá tra, basa có chỗ đứng ổn định và kỳ vọng tốc độ tăng trưởng tiềm năng trong tương lai.
Mặc dù, khó khăn tại thị trường Mỹ; châu Âu vẫn luôn hiện hữu nhưng tiêu thụ mạnh từ Trung Quốc và một số thị trường nhỏ; mới nổi cũng đủ khả năng giữ cho giá cá tra; basa ổn định ở mức tương đối cao đến hết năm nay. Thực tế, trong quý 2 năm nay, giá nguyên liệu cá tra đã chạm mốc kỷ lục (31.000 -33.000 VNĐ; tương đương 1,37 – 1,43 USD/kg); tăng gần 25% so cùng kỳ năm ngoái. Trong khi, giá fillet cá tra trung bình xuất khẩu sang thị trường Mỹ trong 6 tháng đầu năm 2018 cao hơn cùng kỳ năm ngoái 50%.
Cơ hội phát triển
Tuy nhiên, khi diện tích cá tra được mở rộng, kéo theo sản lượng đầu ra tăng chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới giá bán trên thị trường; có thể kéo giá cá tra xuống và xa hơn nữa là nguy cơ bất ổn trên thị trường. Mới đây, ngày 11/12/2020, Việt Nam; Anh đã ký kết Biên bản kết thúc đàm phán Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ai-len (UKVFTA); tạo cơ sở để hai nước tiến hành các thủ tục pháp lý cần thiết để ký kết chính thức.
Ngày 29/12/2020 (theo giờ Việt Nam), Hiệp định UKVFTA đã được đại diện ủy quyền (đại sứ) của Chính phủ hai nước chính thức ký kết tại London (Anh). Và từ 23h ngày 31/12/2020, Hiệp định UKVFTA đã chính thức có hiệu lực.
Theo thông báo chính thức của Chính phủ Anh; Việt Nam vẫn tiếp tục nằm trong danh sách các nước thụ hưởng GSP của Anh. Hàng hóa XK từ Việt Nam sang nước này được hưởng thuế quan ưu đãi GSP khi doanh nghiệp NK xuất trình C/O mẫu A theo quy định.
Nguồn: Agrinews.vn